Lập trình scratch là gì? Tìm hiểu về ngôn ngữ lập trình scratch 3.0

 Lập trình Scratch được biết đến là một ngôn ngữ lập trình trực quan dựa trên các khối cấp cao được nhắm mục tiêu chủ yếu đến trẻ em ở độ tuổi từ 8-16 tuổi như một công cụ giáo dục để lập trình với vô số ứng dụng tuyệt vời, được sử dụng phổ biến nhất trên thế giới cho học sinh cấp tiểu học và phổ thông trung học với hơn 40 triệu người dùng.

I. Lập trình scratch là gì?

Scratch là ngôn ngữ lập trình được nghiên cứu và phát triển bởi nhóm nghiên cứu Lifelong Kindergarten, thuộc trung tâm Media Lab của Viện công nghệ Massachusetts (Massachusetts Institute of Technology – MIT, thành lập năm 1981 tại Thành phố Cambridge, Bang Massachusetts, Hoa Kỳ).
Dẫn đầu nhóm nghiên cứu dự án sáng tạo ra phần mềm lập trình Scratch là giáo sư Mitchel Resnick, Giám đốc điều hành Lifelong Kindergarten.
Phiên bản ngôn ngữ lập trình Scratch 3.0 là phiên bản lập trình Scratch nâng cao mới được nhóm nghiên cứu phát hành vào ngày 2 tháng 1 năm 2019 với nhiều nâng cấp mới. Đáng chú ý, phần mềm này được công khai và hoàn toàn miễn phí trên máy tính, người dùng có thể tải về laptop, sử dụng mà không mất chi phí hay bị bản quyền. 

II. Tìm hiểu về ngôn ngữ lập trình scratch 3.0

A. Ưu điểm của ngôn ngữ lập trình scratch 3.0

Scartch 3.0 là phần mềm được thiết kế với giao diện đẹp mắt, gần gũi với trẻ em nên rất dễ dàng sử dụng, bởi vừa trực quan, vừa đơn giản phù hợp cho mọi lứa tuổi. 
Dưới đây là 10 ưu điểm vượt trội có trên ngôn ngữ lập trình scratch 3.0

1. Hỗ trợ đắc lực cho trẻ rèn luyện tính kiên trì, tỉ mỉ trong học tập và trong cuộc sống
2. Hình thành thói quen tự giác học tập, giải quyết công việc từ những nội dung thực hành phần mềm.
3. Giúp trẻ phát huy trí tưởng tượng mới mẻ, sáng tạo trong quá trình vừa học vừa chơi phần mềm.
4. Bồi dưỡng đam mê học tập trong trẻ từ sớm, nhờ đồ họa, nội dung hấp dẫn với độ tuổi.
5. Nội dung lập trình Scratch 3.0 giúp trẻ học cách diễn đạt ý tưởng, suy nghĩ logic, chặt chẽ. Đặc biệt là sự phát triển của tư duy lập trình ở trẻ.
6. Scratch cũng yêu cầu khả năng kết nối với những người tham gia khác. Từ đó, trẻ biết cách làm việc nhóm hiệu quả.
7. Trẻ học được tư duy chọn lọc, đưa ra quyết định, thử trải nghiệm điều mới mẻ trong phần mềm.
8. Những hoạt động trong phần mềm sẽ dần hoàn thiện và nâng cao kỹ năng giao tiếp của trẻ.
9. Chia sẻ và học hỏi kiến thức về Scartch bằng hình thức trực tuyến thông qua các nhóm cộng đồng, bởi hiện nay trên thế giới, lượng người sử dụng ngôn ngữ lập trình Scartch là rất đông. 
10. Scartch là ngôn ngữ nền tảng giúp bạn trang bị những kiến thức hàn lâm về lập trình.

 

B. Tính năng nổi bật trên phần mềm scratch 3.0

Bản Scratch 3.0 được thiết kế lại với HTML5 kết hợp với JavaScript chuyên nghiệp với giao diện được tân trang hiện đại phù hợp thị hiếu người dùng hơn. Các khối và màu sắc của khối được thay đổi để thu hút sự khám phá của người dùng. Một số input mặc định đã được đổi mới và nâng cấp. Hai mục Paint Editor và Sound Editor được làm mới, các mục Pen, Video Sensing, Music được gộp lại thành Extension. Đặc biệt, phiên bản này còn được bổ sung thêm nhiều font chữ mới đa dạng hơn.

C. Ứng dụng của ngôn ngữ lập trình Scartch 3.0

Một trong những ứng dụng rất nổi bật của phần mềm Scratch là thiết kế ra các trò Game trí tuệ, hoạt ảnh, mô phỏng... Với sự hỗ trợ đa phương tiện cùng các khối lệnh cơ bản, trẻ em sẽ dễ dàng sáng tạo ra các Game theo sở thích và ý tưởng của bản thân. Việc này sẽ giúp các trẻ có cơ hội khám phá và nâng cao trí tưởng tượng của bản thân, đồng thời hình thành và phát triển khả năng tư duy Logic, trí tưởng tượng một cách hiệu quả. Bởi trẻ được học các kỹ năng lập trình từ dễ đến khó, tạo ra các trò Game từ cơ bản đến phức tạp.

Thứ 2, Ngôn ngữ lập trình Scratch được rất nhiều các doanh nghiệp lớn trên thế giới ứng dụng để thiết kế ra một phần mềm riêng dựa trên nền tảng ngôn ngữ lập trình Scratch. Để Robot hoạt động một cách nhanh nhạy, “mượt mà” thì bước đầu, các nhà thiết kế cần xây dựng những kích bản để điều khiển chúng qua phần mềm Scartch. 

Thứ 3, với các khối lệnh trong nhóm lệnh Pen cùng công cụ Paint Editor, bạn có thể vẽ bất cứ điều gì bạn muốn, ngôn ngữ Scratch sẽ giúp bạn học vẽ thiết kế, phát triển năng khiếu nghệ thuật một cách sáng tạo.

Thứ 4, ngôn ngữ Scratch còn giúp bạn sáng tạo ra những bản nhạc yêu thích một cách chuyên nghiệp như nhạc đàn Piano, đàn guitar, trống, sáo,... Tất cả đều nằm trong nhóm lệnh Sound.

Thứ 5, Scratch giúp học sinh vẽ hình và tính toán một cách nhanh chóng và dễ dàng. Thông qua khối lệnh trong nhóm lệnh Operator (tính toán), học sinh có thể thực hiện các phép tính toán môn Toán, Lý, Hoá một cách chủ động và sáng tạo. Đặc biệt, khi sử dụng các khối lệnh và các giải thuật, học sinh sẽ có thể xây dựng được các bài toán mẫu, vẽ được các hình học phức tạp. Qua đó giúp học sinh hiểu bài tốt hơn.

III. Hướng dẫn tải và cài đặt phần mềm lập trình Scratch 3.0 mới nhất

1. Hướng dẫn nhanh

Truy cập link tải phần mềm Scratch 3.0 cho máy tính.
Mở thư mục chứa bộ cài Scratch mà bạn đã tải về máy tính, nhấn chuột phải vào bộ cài > Chọn Run as administrator.
Chọn Run.
Chọn quyền truy cập sau khi tải phần mềm về máy tính.
Chọn Finish.

2. Hướng dẫn chi tiết

Bước 1: Truy cập link tải phần mềm Scratch 3.0 cho máy tính.

Tải phần mềm Scratch 3.0 cho Windows tại đây
Tải phần mềm Scratch 3.0 cho MacOS tại đây
Nhấn vào hệ điều hành mà bạn đang sử dụng để tải phần mềm và chờ quá trình tải xuống hoàn tất.

 

Bước 2: Mở thư mục chứa bộ cài Scratch desktop mà bạn đã tải về, nhấn chuột phải lên bộ cài và chọn Run as Administrator.

 

Bước 3: Chọn Run.

 

Bước 4: Hộp thoại Scratch Desktop Setup sẽ xuất hiện, yêu cầu bạn chọn quyền có thể truy cập sau khi tải phần mềm về máy tính

Tại đây, bạn có thể chọn:

Anyone who uses this computer (all users): bất kỳ người nào sử dụng máy tính này.
Only for me: chỉ mình bạn.

Sau đó nhấn Install.

Lưu ý: Nếu bạn sử dụng máy tính cá nhân, bạn nên chọn Only for me.

Bước 5: Chờ quá trình cài đặt hoàn tất > Chọn Finish.

Bước 6: Bạn cần chờ vài giây để phần mềm tự khởi động sau khi nhấn Finish và bạn đã có thể lập trình offline mà không cần phải kết nối mạng.

IV. Hướng dẫn làm quen với giao diện lập trình scratch 3.0 cơ bản

1. Khung điều khiển của Scratch

• Khung điều khiển của phần mềm Scratch có 3 Tab thông tin là: Lệnh (Code), Thiết kế (Costumes) và âm thanh (Sounds).
• Lệnh (Code): Đó là nơi chứa danh mục các lệnh để lập trình nên các đối tượng trong Scratch.
• Thiết kế (Costumes): Là nơi chứa các thiết kế và các giao diện khác nhau của đối tượng.
• Âm thanh (Sounds): Nơi có chứa âm thanh khác nhau của đối tượng.

2. Cửa sổ lệnh trên giao diện chính

Cửa sổ lệnh là nơi chứa các lệnh để điều khiển hoạt động của nhân vật. Chúng ta sẽ kéo các lệnh từ khung điều khiển sang cửa sổ này và lắp ghép các khối lệnh khác nhau để tạo thành một “chương trình” để điều khiển đối tượng.

3. Sân khấu (Stage)

Sân khấu là nơi biểu diễn của các đối tượng, hiển thị hình ảnh và các hiệu ứng đồ họa.

Đây chính là nơi người dùng sẽ tương tác với sản phẩm do chính chúng ta tạo ra.

4. Nhân vật (Sprites)

Là khu vực quản lý các nhân vật của phần mềm. Tại khu vực này, người dùng có thể thực hiện các thao tác như tạo thêm nhân vật, chỉnh sửa ngoại hình và trang phục cho nhân vật.

Khi lập trình Scratch 3.0 chạy lần đầu tiên, nhân vật chính của bạn chính là chú mèo Scratch.

5. Ảnh nền, phông nền (Background)

Phông nền là khu vực quản lý, chỉnh sửa, thêm mới các ảnh nền hiển thị trên sân khấu ở giao diện chính của phần mềm.

Lưu ý: Đối với Background, người dùng nên xây dựng những khối lệnh riêng để bảo đảm an toàn.

Bài viết trên đây đã hướng dẫn các bạn tìm hiểu về lập trình scratch và cách tải, cài đặt phần mềm Scratch 3.0 mới nhất, đơn giản nhất. Nếu có bất cứ phản hồi gì thì hãy để lại bình luận phía bên dưới nhé. 

Chúc các bạn thực hiện thành công!